Вручение 17 мая 2013 г.

Премия за 2012 год.

Страна: Польша Место проведения: город Варшава, Польский театр Дата проведения: 17 мая 2013 г.

Премия Рышарда Капущинского за литературный репортаж

Лауреат
Ed Vulliamy 0.0
Amexica is the harrowing story of the extraordinary terror unfolding along the U.S.-Mexico border—“a country in its own right, which belongs to both the United States and Mexico, yet neither”—as the narco-war escalates to a fever pitch there.

In 2009, after reporting from the border for many years, Ed Vulliamy traveled the frontier from the Pacific coast to the Gulf of Mexico, from Tijuana to Matamoros, a journey through a kaleidoscopic landscape of corruption and all-out civil war, but also of beauty and joy and resilience. He describes in revelatory detail how the narco gangs work; the smuggling of people, weapons, and drugs back and forth across the border; middle-class flight from Mexico and an American celebrity culture that is feeding the violence; the interrelated economies of drugs and the maquiladora factories; the ruthless, systematic murder of young women in Ciudad Juarez. Heroes, villains, and victims—the brave and rogue police, priests, women, and journalists fighting the violence; the gangs and their freelance killers; the dead and the devastated—all come to life in this singular book.

Amexica takes us far beyond today’s headlines. It is a street-level portrait, by turns horrific and sublime, of a place and people in a time of war as much as of the war itself.
Уильям Далримпл 4.3
Nine people, nine lives. Each one taking a different religious path, each one an unforgettable story. Exquisite and mesmerising, and told with an almost biblical simplicity, William Dalrymple’s first travel book in a decade explores how traditional forms of religious life in South Asia have been transformed in the vortex of the region’s rapid change.

A Buddhist monk takes up arms to resist the Chinese invasion of Tibet – then spends years trying to atone for the violence by hand-printing the best prayer flags in India. A Jain nun tests her powers of detachment as she watches her best friend ritually starve to death. A woman leaves her middle-class family in Calcutta, and her job in a jute factory, only to find unexpected love and fulfilment living as a tantric in a skull-filled hut in a remote cremation ground. A prison warden from Kerala becomes, for two months of the year, a temple dancer and is worshipped as an incarnate deity; then, at the end of February each year, he returns to prison. An illiterate goat herd from Rajasthan keeps alive an ancient 4000-line sacred epic that he, virtually alone, still knows by heart. A devadasi – or temple prostitute – initially resists her own initiation into sex work, yet pushes both her daughters into a trade she now regards as a sacred calling.
Мариуш Завадский 0.0
Nowy wspaniały Irak czyta się momentami jak powieść sensacyjną, ale ta książka jest czymś więcej: pasjonująca opowieścią o tym, jak dwa zachodnie imperia - brytyjskie i amerykańskie - stworzyły Irak, potem próbowały go ulepszać i zmieniać na swoją modłę. O Churchillu, który uważał, że stosowanie gazów bojowych przeciw niecywilizowanym plemionom jest bardzo pożyteczne. O Bushu, który uwierzył doradcom, że można stworzyć nowy, wspaniały Irak.
Войцех Ягельский 0.0
Mistrzowska opowieść, która na długo pozostaje w pamięci.

W zmasakrowanej twarzy białego farmera nie sposób rozpoznać budzącego paniczny strach Eugène'a Terre'Blanche'a. Czarnoskórzy zabójcy nie próbują uciekać. Sami dzwonią na policję. Wymierzyli tylko sprawiedliwość.

Koniec obłędnego systemu rasowej segregacji. Biali oddali władzę czarnoskórej większości. Ale nie w rodzinnym miasteczku zapatrzonego w Hitlera Terre'blanche'a. Samozwańczego generała nie obowiązują rządowe umowy podpisane przez zdrajców. W Ventersdorp wszystko ma pozostać zgodnie z boskim planem. Osobno biali Burowie, osobno czarni, osobno potomkowie Anglików.

Zmysł obserwacji i mistrzostwo pióra Wojciecha Jagielskiego zamienia tu i teraz mieszkańców południowoafrykańskiego miasteczka w uniwersalną opowieść o rozczarowaniu, jakie niesie z sobą każda wielka społeczna rewolucja.
Магдалена Скопек 0.0
Jamał to największy zbiornik gazu i jeden z najbardziej strzeżonych regionów świata. Na stałe mieszkają tam jedynie rdzenni mieszkańcy – Nieńcy. Obcym wstęp wzbroniony. Półwysep jest słabo zaludniony, warunki wyjątkowo surowe, a życie człowieka zależy od reniferów, które są wszystkim: jedzeniem, ubraniem, schronieniem, przyjacielem i środkiem transportu. Ten niedostępny świat odkrywa Magdalena Skopek, która pokonała wiele granic i przebyła setki kilometrów. Przez dwa miesiące mieszkała z nieniecką rodziną Akatteto. W tym czasie uczyła się powozić zaprzęgiem reniferów, zbierała mech na papier toaletowy i trawę na wkładki do butów, wyprawiała skóry, robiła nici ze ścięgien, chodziła w ubraniach z renich skór, jadła surowe mięso i ryby, spała w legowisku w czumie, gotowała, odwiedzała święte miejsca.

Lektura Dobrej krwi pozwoli poczuć i poznać wszystkie smaki Syberii. Wchodzimy jak przyjaciele do świata Nieńców, nie naruszając przy tym zasad ich życia. Przenosimy się na niedostępny dla przybyszów i zupełnie obcy „koniec Ziemi”. Ta barwna, momentami aż nierzeczywista opowieść, wzbogacona mocnymi zdjęciami daje unikalną szansę, aby poczuć smak świeżego gorącego mięsa, zapach dymu w czumie i morderczej siły mrozu, jak również poznać ludzi z pozoru tak innych, a w rzeczywistości takich samych jak my.

Magdalena Skopek – z wykształcenia doktor fizyki, z zamiłowania podróżniczka zafascynowana obcymi językami, zapalona fotografka. Zdobywczyni nagrody Kolosa – prestiżowej polskiej nagrody przyznawanej podróżnikom. Najbardziej pociągają ją trudno dostępne miejsca z dala od cywilizacji i bezgraniczne, otwarte przestrzenie. Odbywa podróże w głąb świata, ale też w głąb siebie.
Jean Hatzfeld 0.0
During the spring of 1994, in a tiny country called Rwanda, some 800,000 people were hacked to death, one by one, by their neighbors in a gruesome civil war. Several years later, journalist Jean Hatzfeld traveled to Rwanda to interview ten participants in the killings, eliciting extraordinary testimony from these men about the genocide they perpetrated. As Susan Sontag wrote in the preface, Machete Season is a document that "everyone should read . . . [because making] the effort to understand what happened in Rwanda . . . is part of being a moral adult."